4 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων-Η Διακύρηξη

Της ΄Ελενας Αντωνίου

Όταν αναφερόμαστε στη παγκόσμια ημέρα των ζώων σαφώς δεν αναφερόμαστε μόνο στα κατοικίδια ζώα, αλλά σε όλα τα ζώα.
Κατοικίδια, παραγωγικά, άγρια, ήμερα, εξημερωμένα, ιπτάμενα, τετράποδα, έρποντα, γνωστά και άγνωστα... Κατά μια έννοια θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι και παγκόσμια μέρα του ανθρώπου διότι και ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και συγκεκριμένα στην συνομοταξία των χορδοτών και στην υπεροικογένεια των ανθρωπίδων στην οποία ανήκει και ο πίθηκος. Επομένως η μέρα αυτή η οποία έχει αφιερωθεί στα ζώα, δηλαδή σε όλους μας(!) θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως η παγκόσμια μέρα της ζωής, της ύπαρξης γενικότερα!

Με αφορμή λοιπόν την παγκόσμια ημέρα των ζώων η οποία έχει καθιερωθεί από το 1931 να γιορτάζεται στις 4 Οκτωβρίου λόγω του εορτασμού της μνήμης του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, προστάτη των ζώων και του περιβάλλοντος από την καθολική εκκλησία....  στο παρόν άρθρο γίνεται μια προσπάθεια εκδήλωσης ζητημάτων που αφορούν στη σχέση ανθρώπινου ζώου και μη ανθρώπινου ζώου όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέσα από τους αιώνες, από μια άλλη οπτική ...ίσως όχι τόσο εύθυμη όσο θα περίμενε κανείς, με πρωταρχικό στόχο την ενημέρωση και ακολούθως  την αναθεώρηση της σχέσης αυτής από εμάς τους ανθρώπους...

Φθάνοντας στον σύγχρονο κόσμο... ξεχάσαμε τα ζώα! 

Πέρα από τις βασικές - βιολογικές ανάγκες που έχει ο άνθρωπος, όπως η τροφή η ένδυση και η στέγαση, σιγά σιγά έχουν δημιουργηθεί νέες ανάγκες οι οποίες δεν είναι απαραίτητες για την επιβίωση μας, ανάγκες δηλαδή που έχουν καλλιεργηθεί, που έχουν «εισαχθεί» σιγά σιγά στις ζωές μας και πολλές φορές χωρίς  να το αντιλαμβανόμαστε, προσπαθούμε να τις καλύψουμε παραγκωνίζοντας θεμελιώδεις αρχές και αξίες. Συχνά αυτό συμβαίνει είτε λόγω έλλειψης ενημέρωσης είτε λόγω έλλειψης χρόνου για επιδίωξη της ενημέρωσης. Μια αξία που παραγκωνίζεται συχνά στη προσπάθεια κάλυψης ανθρώπινων αναγκών είναι η αξία της ζωής. Ίσως η σημαντικότερη απ’ όλες. Και δεν αναφέρομαι στην αξία της ανθρώπινης ζωής μόνον, αλλά στην αξία κάθε ζωής, ανθρώπινης και μη.

Στο σύγχρονο κόσμο όπου ζούμε, πολλές είναι εκείνες οι πρακτικές που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι, οι οποίοι θεωρούνται ως τα ανώτερα ζώα, για να καλύψουν μη βασικές ανάγκες. Οι πρακτικές αυτές καταπατούν ασυστόλως πολλά από τα δικαιώματα των ζώων. Ίσως στα αυτιά μερικών να ακούγεται αστείο αλλά ναι... υπάρχει και αυτός ο όρος και αν θέλουμε να λεγόμαστε σύγχρονοι, πρέπει να μάθουμε να τον αποδεχόμαστε. Ας εξετάσουμε αρχικά πώς γεννήθηκε αυτός ο όρος και στη συνέχεια πως τα Δικαιώματα των ζώων καταπατούνται από τους ανθρώπους.

Τα Δικαιώματα των ζώων – Animal rights

Τα δικαιώματα των ζώων είναι ένας όρος, μια ιδέα η οποία θέλει να υπερτονίσει πως εκτός από τον άνθρωπο, σε αυτό τον πλανήτη κατοικούν και άλλα ζώα τα οποία οφείλουμε να σεβόμαστε, να προστατεύουμε και να μην εκμεταλλευόμαστε προς δικό μας όφελος. Έχει αποδειχθεί και μέσα από επιστημονικές μελέτες πως τα ζώα έχουν παρόμοια εξελικτικά χαρακτηριστικά και γνωστικές ικανότητες με τον άνθρωπο. Έχουν συναισθήματα, αντίληψη και αισθάνονται τον πόνο ακριβώς όπως κι εμείς. Πολλά είδη δε, αναπτύσσουν στρατηγικές επιβίωσης κάτι που αποδεικνύει πως έχουν κάποιο είδος λογικής. Ίσως αυτή η λογική να μην είναι ίδιου τύπου με την ανθρώπινη, όμως υπάρχει. Μπορεί τα ζώα να μην έχουν αναπτύξει τον λόγο, δηλαδή την διαδικασία σκέψης και παραγωγής ανθρώπινης ομιλίας, έχουν όμως αναπτύξει άλλες, δικές του μεθόδους επικοινωνίας τις οποίες ακόμα και σήμερα ο άνθρωπος δεν έχει κατορθώσει να αποκωδικοποιήσει. Επίσης πολλά είδη ζώων αναπτύσσουν ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς, δημιουργούν κοινότητες και πολλά είναι μονογαμικά. Ακόμη, υπάρχουν ζώα τα οποία χρησιμοποιούν εργαλεία, ή μετατρέπονται τα ίδια σε εργαλεία για την δόμηση της φωλιάς τους. Επιπλέον, πολλά ζώα έχουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται επερχόμενα καιρικά φαινόμενα και επερχόμενους σεισμούς. Με άλλα λόγια πολλά ζώα έχουν αναπτύξει δεξιότητες και ικανότητες οι οποίες μπορούν να χαρακτηρισθούν ως ανώτερες και τις οποίες ο άνθρωπος από μόνος του, χωρίς την βοήθεια εξωτερικών μέσων δεν θα μπορούσε να φτάσει ποτέ.

Για όλους αυτούς τους λόγους αλλά και λόγω της ικανότητας του ανθρώπου να αισθάνεται συμπόνια και συμπάθεια, οι άνθρωποι από αρχαιοτάτων χρόνων άρχισαν να αναπτύσσουν μια ιδεολογία γύρω από τα ζώα κατά την οποία, τα ζώα κάθε είδους δεν αποτελούν απλά αντικείμενα που απλά κινούνται ή μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, αλλά έμψυχα συναισθανόμενα όντα. Οι πρώτες αναφορές για συζητήσεις και προβληματισμούς γενικότερα γύρω από τα ζώα εντοπίζονται στην αρχαιότητα και συγκεκριμένα από μεγάλους Έλληνες φιλόσοφους. Πρώτος, ο φιλόσοφος και μαθηματικός, Πυθαγόρας (580 - 500π.Χ.), καλεί τους ανθρώπους να επιδεικνύουν σεβασμό προς τα ζώα και πολλοί ακολουθούν τις απόψεις του.  Επίσης ο νεοπλατωνικός Πορφύριος (234 - 305π.Χ.), είχε γράψει το, «Περί αποχής εμψύχων – Ακρεατοφαγία» και  ο Πλούταρχος (47 -120μ.Χ.), το «Περί Σαρκοφαγίας». Πολλοί μεγάλοι Έλληνες φιλόσοφοι δεν έτρωγαν κρέας διότι πίστευαν πως η πράξη αυτή είναι ανήθικη.

Όσον αφορά στην πιο σύγχρονη εποχή, ο πρώτος νόμος για την προστασία των ζώων ψηφίστηκε στην Ιρλανδία το 1635, σύμφωνα με τον οποίο απαγορεύθηκε το τράβηγμα του μαλλιού των προβάτων και το δέσιμο της ουράς των αλόγων στο άροτρο. Ο νόμος αυτός έκανε αναφορά στη σκληρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται τα θηρία. Το 1641 ψηφίστηκε και  στη Βόρια Αμερική ο πρώτος νομικός κώδικας για την προστασία των κατοικίδιων ζώων. Αργότερα, το 1789 ο Άγγλος φιλόσοφος Jeremy Bentham (1748–1832) υποστήριξε ότι σημείο αναφοράς για το πως χειριζόμαστε τα άλλα όντα θα πρέπει να αποτελεί η ικανότητα τους να υποφέρουν, και όχι το αν μπορούν να μιλήσουν ή να εξηγήσουν. Υποστήριξε επίσης πως αν πρέπει να συμπεριφερόμαστε στα ζώα σαν αντικείμενα θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε με τον ίδιο τρόπο και σε μερικές κατηγορίες ανθρώπων όπως είναι τα βρέφη και οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες διότι το επίπεδο νόησης τους είναι τόσο χαμηλό όσο των ζώων. Κατά τον 19ο αιώνα το ενδιαφέρον για την προστασία των ζώων έγινε κατά πολύ εντονότερο από πριν, ιδιαίτερα στην Αγγλία. Από το 1800 και έπειτα άρχισαν να εισάγονται σιγά σιγά νόμοι για την προστασία των ζώων. Το 1824 δημιουργείτε η «Κοινότητα για την πρόληψη της βίας στα ζώα» - Society for the Prevention of Cruelty to Animals (SPCA). Η SPCA  εξακολουθεί να υφίστανται μέχρι σήμερα και να προσφέρει σημαντικό έργο, γνωστή πια ως RSPCA. Από το 1824 και έπειτα πολλά βιβλία που εκδόθηκαν προσέγγιζαν πλέον το θέμα των Δικαιωμάτων των ζώων και όχι απλά της προστασίας τους. Ο Lewis Gompertz (1783-1865), ένας από τους ιδρυτές της SPCA σε δικό του έργο τόνισε ότι κάθε ζωντανό πλάσμα ανθρώπινο και μη, έχει περισσότερα δικαιώματα για τη χρήση του σώματος του από οποιονδήποτε άλλο, και ότι είναι καθήκον μας να προωθήσουμε την ευτυχία και την ισότητα όλων των υπάρξεων. Έπειτα ακολούθησαν κι άλλοι φιλόσοφοι, οι οποίοι ασχολήθηκαν με το θέμα των δικαιωμάτων των ζώων και διαπόμπευσαν τις απόψεις του παρέχοντας προβληματισμό σε πολλούς ανθρώπους. Στις αρχές του 20ου αιώνα και γύρω στο 1905 άρχισε να κάνει την εμφάνιση του και το κίνημα υπέρ των Δικαιωμάτων των ζώων (Animal Rights Movement).

Με το πέρασμα των χρόνων και με την βοήθεια επιστημονικών τεκμηριώσεων οι ιδέες ωρίμασαν, οι υποστηρικτές και ακτιβιστές για τα Δικαιώματα των ζώων αυξήθηκαν, και φτάνοντας στο 1978, για πρώτη φορά συντάσσεται η Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των ζώων στο Παρίσι από την Διεθνή Ένωση Δικαιωμάτων των Ζώων. Αξίζει να σημειωθεί πως η διακήρυξη των Δικαιωμάτων των ζώων έχει μείνει ανέπαφη μέχρι σήμερα.

Η ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΖΩΩΝ 

Άρθρo Πρώτο
Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης.

Άρθρο Δεύτερο
1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου.
2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων.
3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο.

Άρθρο Τρίτο
1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά.
2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνει στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου.

Άρθρο Τέταρτο
1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους.
2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού.

Άρθρο Πέμπτο
1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του.
2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη.

Άρθρο Έκτο
1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα.
2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική.

Άρθρο Έβδομο
Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική.

Άρθρο Όγδοο
1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό.
2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.

Άρθρο Ένατο
Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας.

Άρθρο Δέκατο
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων.
2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.

Άρθρο Ενδέκατο
Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.

Άρθρο Δωδέκατο
1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί "γενοκτονία", έγκλημα απέναντι στο είδος.
2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία.

Άρθρο Δέκατο Τρίτο
1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο.
2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.

Άρθρο Δέκατο Τέταρτο
1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση.
2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν από τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου

Η παραπάνω διακήρυξη συντάχθηκε το 1978. Τόσα χρόνια μετά θα περίμενε κανείς πως οι άνθρωποι θα είχαν πνευματικά ωριμάσει αλλά και τεχνολογικά εξελιχτεί, τόσο ώστε τουλάχιστον μερικά από τα δικαιώματα των ζώων στην διακήρυξη να μην είχαν λόγο ύπαρξης, ακριβώς επειδή τα φαινόμενα καταπάτησης τους θα είχαν εκλείψει. Δυστυχώς όμως, όχι μόνον δεν έχουν εκλείψει τα φαινόμενα αυτά, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις ίσως και να έχουν διογκωθεί. Η βασική όμως διαφορά του τότε με του τώρα είναι ότι τότε πολλές βαρβαρότητες εις βάρος των ζώων εύκολα μπορούσαν να αποσιωπηθούν λόγω των λιγοστών μέσων ενημέρωσης, ενώ τώρα με την ραγδαία εξάπλωση του διαδικτύου μπορεί κανείς αν το θελήσει, να ερευνήσει και πολύ εύκολα να ενημερωθεί για ό,τι συμβαίνει εις βάρος των ζώων.

Ιδού ...τα «κατορθώματά» μας!

Ας εξετάσουμε μερικές από εκείνες τις πρακτικές που σήμερα εμείς οι άνθρωποι εξασκούμε εις βάρος των ζώων.

Πως θα σας φαινόταν αν μαθαίνατε ότι για την δημιουργία του πολυπόθητου, πολυσυζητημένου σέξι κόκκινου κραγιόν πολλές εταιρίες κολοσσοί χρησιμοποιούν νεκρά έντομα τα οποία πολτοποιώντας τα παράγουν αυτό το υπέροχο κόκκινο της φωτιάς χρώμα; Αξίζει τον κόπο να θανατώνονται τόσα έντομα για να αποκτήσουμε εμείς απλά ένα κραγιόν; Πως ακούγεται στα αυτιά μας το γεγονός ότι για την παραγωγή του περίφημου foie gras, πάπιες ταΐζονται βίαια και ασταμάτητα μέχρι θανάτου, για να έχουμε εμείς στο πιάτο μας την «μοναδική» αυτή γεύση του παραπρησμένου άρρωστου συκωτιού της πάπιας; Αναρωτιέμαι,  δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε και χωρίς αυτό; Πως είναι άραγε να είσαι  κουνέλι και να σε χρησιμοποιούν ως πειραματόζωο σε εργαστήρια παραγωγής απορρυπαντικών δοκιμάζοντας κατευθείαν στα μάτια σου τοξικές ουσίες; Θα μπορούσες ποτέ να φανταστείς την γάτα ή τον σκύλο σου ως τροφή για κάποιους που τρώνε και αυτά τα είδη; Γνωρίζεις μήπως πως για την παραγωγή μιας και μόνο γούνας χρειάζονται 35 και βάλε δέρματα κουνελιών; Αυτές είναι μόνο ελάχιστες από τις πρακτικές που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να καλύψουν μη βασικές ανάγκες και οι οποίες ίσως να μην είναι γνωστές στον περισσότερο κόσμο.

Πειράματα

Κάθε χρόνο υπολογίζεται πως χρησιμοποιούνται εκατοντάδες εκατομμύρια ζώα ως πόροι ή ερευνητικά μοντέλα για πειράματα σε πανεπιστήμια και ερευνητικά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο. Ποντίκια, αρουραίοι, χάμστερ, κουνέλια, σκύλοι, γάτες, γουρούνια, αγελάδες, πρόβατα, ερπετά, πτηνά είναι μερικά από τα είδη των ζώων που υποφέρουν για πειράματα βιολογίας, βιοχημείας, φυσιολογίας, ψυχολογίας κ.α. Πολλά εμβολιάζονται με ιούς, αλλάζεται το DNA τους, σκοτώνονται έγκυες μητέρες για να μελετηθούν τα έμβρυά τους, υποβάλλονται σε πείνα η ηλεκτροσόκ για να δοκιμαστεί η αντοχή τους, τοποθετούνται τοξικές ουσίες στα μάτια τους, προκαλείται η παράλυσή τους, υποβάλλονται σε ακτινοβολία και ακραίες θερμοκρασίες κ.ά. όλα αυτά για ερευνητικούς σκοπούς. Από όλα τα είδη πειραμάτων αυτά που θεωρούνται ως περισσότερο κατακριτέα είναι αυτά που γίνονται για καλλυντικές δοκιμές, ενώ τα πειράματα που γίνονται για ιατρικούς σκοπούς γίνονται πιο αποδεκτά από το κοινό λόγω των πλεονεκτημάτων που ισχυρίζονται ότι επιφέρουν στους ανθρώπους.

Εν τούτοις είναι σαφές ότι όλες οι μορφές πειραμάτων βασίζονται στην άδικη και μη ισότιμη διαχείριση των συμφερόντων και των επιθυμιών των εμπλεκομένων ανθρωπίνων και μη ανθρωπίνων ζώων. Σαφώς η επιστημονική πρόοδος είναι θεμιτή λόγω του σημαντικού οφέλους προς τους ανθρώπους. Όμως δεν πρέπει να ξεπερνιούνται τα όρια. Είναι σχεδόν σίγουρο πως οι περισσότεροι άνθρωποι θα ήταν αντίθετοι σε πειράματα σε άλλους ανθρώπους παρά τη θέληση τους ακόμη και αν αυτό θα οδηγούσε σε μεγάλες επιστημονικές προόδους. Γιατί δεν ισχύουν τα ίδια κριτήρια και για τα άλλα ζώα εφόσον και αυτά αισθάνονται; Όπως και εμείς έτσι και αυτά δεν θέλουν να πεθάνουν και θέλουν να απολαύουν μια ελεύθερη ζωή. Το ερώτημα που γεννιέται σε αυτό το σημείο είναι αν μπορεί να πραγματοποιηθεί έρευνα και να διεξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα χωρίς την χρήση πειραμάτων σε ζώα. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πως ήδη έχουν διεξαχθεί ασφαλή συμπεράσματα μέσα από επιδημιολογικές, πληθυσμιακές και εθελοντικές μελέτες. Για παράδειγμα μια επιδημιολογική μελέτη και όχι πειράματα σε ζώα απέδειξαν την συσχέτιση του καπνίσματος με τον καρκίνο. Επιπλέον, νέες μέθοδοι μελέτης περιλαμβάνουν την άμεση ανθρώπινη παρατήρηση για χειρουργικές επεμβάσεις καθώς και ανθρώπινες προσομοιώσεις των ασθενών μέσα από εξελιγμένα μοντέλα μάθησης. Στη σύγχρονη εποχή όπου οι άνθρωποι έχουν τόσο εξελιγμένα τεχνολογικά μέσα και εργαλεία, τα πειράματα σε ζώα θεωρούνται απαρχαιωμένα, άδικα και ανήθικα.

Διασκέδαση

Και σε αυτή τη περίπτωση ο κατάλογος είναι μακρύς... Τσίρκα, ζωολογικοί κήποι, ενυδρεία, σκυλομαχίες, ιπποδρομίες, κοκορομαχίες, ταυρομαχίες... όλες αυτές οι πρακτικές εκτρέφουν ζώα σε αιχμαλωσία για χρήση τους παρά τη θέληση τους για ανθρώπινη ψυχαγωγία. Ζώα απομακρυσμένα από το φυσικό τους περιβάλλον υποφέρουν για να πεθάνουν τελικά στο βωμό της ψυχαγωγίας. Αξίζει τον κόπο για παράδειγμα να απομακρύνουμε έναν ουρακοτάγκο από το δάσος για να ζήσει μια ζωή μόνος και να γίνεται απλά ένα στιγμιαίο θέαμα σε ένα ζωολογικό κήπο; Πολλοί υποστηρίζουν πως αξίζει, διότι γίνεται για εκπαιδευτικούς σκοπούς, άλλοι πάλι υποστηρίζουν πως η θέαση ενός φυλακισμένου ζώου σε ένα ζωολογικό κήπο καλλιεργεί την άποψη ότι μπορούμε και έχουμε το δικαίωμα να υποβάλλουμε τα άλλα ζωή σε συνθήκες φυλάκισης. Στις μέρες μας μπορεί ο καθένας να βρει μέσα από το διαδίκτυο όσες πληροφορίες επιθυμεί για κάθε είδος ζώου... 

Όσον αφορά τα τσίρκα με ζώα, φαντάζουν πολύ όμορφα ειδικότερα στα μάτια των μικρών παιδιών, η πραγματικότητα όμως είναι άλλη και δυστυχώς είναι θλιβερή. Τα ζώα είναι στην ουσία φυλακισμένα σε μικρούς χώρους, ταξιδεύουν συνεχώς από μέρος σε μέρος, εκπαιδεύονται πολλές φορές με βασανιστικές για αυτά μεθόδους, οι οποίες μόνο πόνο, στρες και μια ζωή δυστυχισμένη προσφέρουν σε λιοντάρια, τίγρεις, ελέφαντες και άλλα ζώα. Οι φυσικές τους συμπεριφορές εκμηδενίζονται και υποχρεώνονται να συμπεριφέρονται με ανθρώπινο τρόπο, να κάνουν κόλπα, να χορεύουν κ.α, κινησιολογίες που δεν αρμόζουν στην φυσική τους υπόσταση. Υποδουλώνονται στη κυριολεξία και η αξία της ζωής τους ματαιώνεται. Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως στην Ελλάδα σχετικά πρόσφατα έχει ψηφιστεί νομοθεσία η οποία απαγορεύει κάθε χρήση οποιουδήποτε ζώου για θεάματα και κατ’ επέκταση απαγορεύει εντελώς τα τσίρκα με ζώα. Αυτή είναι μια πρωτιά της Ελλάδας σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ αποτελεί την δεύτερη χώρα στον κόσμο που απαγορεύει τα τσίρκα και άλλες πρακτικές χρήσης ζώων αποκλειστικά για ψυχαγωγία.

Ένδυση

Είναι σε όλους γνωστό πως άλλα ζώα χρησιμοποιούνται ως μέσα παροχής υλικών για τα ρούχα και τα παπούτσια μας. Το δέρμα και το μαλλί είναι τα πρώτα που μπορεί να σκεφτεί κανείς. Πρόβατα και αγελάδες εκτρέφονται και σφάζονται αποκλειστικά για τον σκοπό αυτό. Όμως και άλλα ζώα εκτρέφονται για το δέρμα τους και συγκεκριμένα για τη γούνα τους. Αλεπούδες, μινγκ, κουνέλια και άλλα γουνοφόρα  ζώα, εκτρέφονται και απογυμνώνονται συχνά ζωντανά,  για να παραχθούν τα περίφημα γούνινα παλτό και αξεσουάρ από «Real fur». Υπολογίζεται ότι περίπου 30 εκατομμύρια ζώα θανατώνονται ετησίως στις βιομηχανίες παραγωγής γούνας.  Η χρήση αληθινής γούνας για ένδυση ίσως να αποτελεί την χειρότερη μορφή ανθρώπινης ματαιοδοξίας, καταδεικνύει το υπεροπτισμό του ανθρώπου και την μανία του για επιβολή σε άλλες υπάρξεις.  Η χρήση της πραγματικής γούνας ευτυχώς έχει αρχίσει σιγά σιγά να μην γίνεται αποδεχτή από τους ανθρώπους λόγω του της δυστυχίας και των φρικτών μεθόδων  θανάτωσης των ζώων (θάλαμοι αέριων(gas), ηλεκτροπληξία ή απλώς καμία αναισθησία). Όμως ακόμη εξακολουθεί να υπάρχει ζήτηση γι’ αυτό υπάρχει και παραγωγή.

...ένας Επίλογος ( ; ) 

Όλες οι παραπάνω μέθοδοι αποδεικνύουν περίτρανα την ύπαρξη της ανθρώπινης ματαιοδοξίας. Κανένα ζώο, παρόλο που το θεωρούμε κατώτερο, δεν θα καταπατούσε κανένα ανθρώπινο δικαίωμα για λόγους ματαιοδοξίας. Ποιος είναι ο ανώτερος σε αυτή την περίπτωση; Είμαστε τόσο υπεράνω που έχουμε το δικαίωμα να καπηλευόμαστε ακόμη και άλλες ζωές; Τα πειράματα, η διασκέδαση και η ένδυση είναι μόνο μερικοί απ τους τομείς στους οποίους ο άνθρωπος χρησιμοποιεί ζώα για την ικανοποίηση του. Τα ζώα χρησιμοποιούνται σχεδόν σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Αν το καλοσκεφτεί κανείς θα ανακαλύψει πως σχεδόν κάθε ανθρώπινη ανάγκη που έχει παρουσιαστεί από την αρχή της δημιουργίας του ανθρώπου έχει ικανοποιηθεί με χρήση ζώων.  

Εμείς οι ίδιοι μπορεί ποτέ να μην έχουμε σκοτώσει ή κακοποιήσει κάποιο ζώο. Μπορεί να μην κάνουμε πειράματα, μπορεί να μην έχουμε τσίρκο, μπορεί να μην συμφωνούμε με όλα αυτά... Μπορεί ακόμη και να να αγαπάμε τα ζώα, μπορεί να φροντίζουμε τα κατοικίδια μας... Όμως με τις επιλογές μας, μήπως έστω και άθελά μας στηρίζουμε αυτές τις πρακτικές; Ας αναλογιστούμε λοιπόν τουλάχιστον τη μέρα αυτή που γιορτάζεται η ζωή, αν όντως έχουμε αντιληφθεί την αξία της ύπαρξης, αν γνωρίζουμε τι πραγματικά συμβαίνει.  Ας αναλογιστούμε αν αξίζει τον κόπο να βασανίζονται, να σκοτώνονται, ή να ταλαιπωρούνται αθώα πλάσματα που δεν είναι ένοχα για κανένα έγκλημα απλά και μόνο για την ανθρώπινη ικανοποίηση. Και ας προσπαθήσουμε ο καθένας ξεχωριστά με τα μέσα που έχει, να φερόμαστε στους συγκάτοικους αυτού του πλανήτη όπως τους αξίζει, με σεβασμό στα δικαιώματα τους, τρυφερότητα και αγάπη. Ας γίνουμε επιτέλους άνθρωποι!

Πηγή  my.aegean.gr