Σε ηλικία 99 ετών, έφυγε από τη ζωή ο πρώην πρωθυπουργός
και επίτιμος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
H οικογένεια του προέβη στην παρακάτω λητή ανακοίνωση: "Σήμερα
στη 01:00 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έφυγε από τη ζωή, περιστοιχισμένος από τους
ανθρώπους που αγαπούσε και τον αγαπούσαν".
΄Οπως μετέδωσε πρίν λίγο ο σκαι η εξόδιος ακουλουθία θα γίνει
την Τετάρτη στην Μητρόπολη Αθηνών και η ταφή του την Πέμπτη στην ιδιαίτερη πατρίδα του στα Χανιά.
την Τετάρτη στην Μητρόπολη Αθηνών και η ταφή του την Πέμπτη στην ιδιαίτερη πατρίδα του στα Χανιά.
Καταγόμενος από οικογένεια με πολιτική παράδοση ασχολήθηκε από
νωρίς με την πολιτική εκλεγόμενος βουλευτής Χανίων ήδη από τις βουλευτικές εκλογές του 1946.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ενώσεως Κέντρου λαμβάνοντας μέρος στον επονομαζόμενο Ανένδοτο Αγώνα των ετών 1961–1963, κατά της Κυβέρνησης του 1961 του Κωνσταντίνου Καραμανλή, που οδήγησε την
κεντρώα παράταξη στην εξουσία έπειτα από μακρά περίοδο παραμονής της στην
αντιπολίτευση, καθώς και στην κρίση που ακολούθησε του Ιουλίου του 1965, οπότε ερχόμενος σε αντίθεση με τον
πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου αποχώρησε από την κυβέρνηση μαζί με
άλλα στελέχη, χαρακτηριζόμενοι επί τούτου «αποστάτες» και «προδότες» της Ένωσης
Κέντρου, σχηματίζοντας τις λεγόμενες «Κυβερνήσεις των Αποστατών» (αυτές των Αθανασιάδη-Νόβα, Τσιριμώκου και του Στεφανόπουλου). Με το
ξέσπασμα του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου συνελήφθη και εν συνεχεία μετέβη στο
εξωτερικό, όπου και ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση.
Μεταπολιτευτικά
δημιούργησε το Κόμμα Νεοφιλελευθέρων που εξέλεξε στις εκλογές του 1977 δυο βουλευτές, τον ίδιο και τον Παύλο Βαρδινογιάννη. Στη συνέχεια το 1978
εντάχθηκε στη Νέα Δημοκρατία και την 1η Σεπτεμβρίου 1984 εξελέγη
αρχηγός της. Ηγήθηκε του κόμματος στις εκλογές του 1985, στις
οποίες και ηττήθηκε. Μετά την ήττα παραιτήθηκε και έθεσε εκ νέου θέμα ηγεσίας.
Στις εσωκομματικές εκλογές που ακολούθησαν επανεξελέγη πρόεδρος της Νέας
Δημοκρατίας. Στις δύο βουλευτικές εκλογές του 1989 (Ιουνίου και Νοεμβρίου) δεν κατάφερε να
κερδίσει την αυτοδυναμία, το πέτυχε όμως σε αυτές της 9ης Απριλίου του 1990,
οπότε και σχημάτισε κυβέρνηση υπό την προεδρία του. Στις εκλογές του Οκτωβρίου του 1993 ηττήθηκε και παραιτήθηκε από την
ηγεσία της ΝΔ, του απονεμήθηκε δε ο τίτλος του Επιτίμου Προέδρου του κόμματος.
Από τότε
εκλεγόταν βουλευτής μέχρι το 2004. Παρά
την παύση της κοινοβουλευτικής του δράσης εξακολουθούσε να προβαίνει σε
πολιτικές παρεμβάσεις διαμέσου των μέσων ενημέρωσης ή της επαφής του με πολιτικούς
και οικονομικούς παράγοντες.
Ιουλιανά 1965
Σημειώνεται πως η
μέχρι τότε πολιτική παρουσία του Κ. Μητσοτάκη στην Ένωση Κέντρου ως
πρωτοκλασάτου του χώρου, συνέτεινε ώστε σε αυτόν να επικεντρώνεται τότε όλο το
μένος των λεγομένων «Ανδρεϊκών», των οπαδών του Ανδρέα Παπανδρέου, που αποτελούσαν μερίδα του
Κέντρου την εποχή εκείνη, σε κάθε διαφορά απόψεων μεταξύ Γεωργίου και Ανδρέα Παπανδρέου,
και τους οποίους ο Κ. Μητσοτάκης με μια παροιμιώδη ψυχραιμία, που σύμφωνα με
κάποιο βουλευτή «έσκαγε και γάιδαρο», αντιμετώπιζε από το βήμα της Βουλής, τις
φωνές και τα γιουχαΐσματά τους, ατάραχος συνεχίζοντας τον λόγο του χωρίς να
επηρεάζεται από το περιβάλλον.
Ο Κωνσταντίνος
Μητσοτάκης διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στα γεγονότα του Ιουλίου του 1965,
τα οποία έχουν τον γενικό χαρακτηρισμό Ιουλιανά ή Αποστασία και αναφέρονται στις αιτίες
παραίτησης της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου στις 15 Ιουλίου 1965. Η κρίση
που είχε δημιουργηθεί μεταξύ του τότε Βασιλιά Κωνσταντίνου και του Γεωργίου
Παπανδρέου, είχε φαινομενική αφορμή την αποπομπή του Υπουργού Εθνικής Αμύνης Πέτρου Γαρουφαλιά και ειδικότερα το
πρόσωπο που θα τον αντικαθιστούσε στη συνέχεια στο υπουργείο. Μετά την
παραίτηση Παπανδρέου και παρά την προσπάθεια που κατέβαλε προηγουμένως ο
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης για να την αποτρέψει, αναγκάστηκε στη συνέχεια να
συνταχθεί με κάποια στελέχη της Ένωσης Κέντρου, όπου και σχημάτισαν την ομάδα
των λεγομένων αποστατών η οποία και έδιδε ψήφο εμπιστοσύνης στις κυβερνήσεις
που ακολούθησαν. Συμμετείχε στις κυβερνήσεις των Γεωργίου Αθανασιάδη - Νόβα και Στέφανου Στεφανόπουλου ως Υπουργός Συντονισμού ενώ αρνήθηκε τη
συμμετοχή στην κυβέρνηση Ηλία Τσιριμώκου. Την 1η Οκτωβρίου του 1965, από
τα Χανιά, προανήγγειλε την ίδρυση νέου κεντρώου κόμματος, του Φιλελεύθερου
Δημοκρατικού Κόμματος (ΦΙΔΗΚ). Εξαιτίας του γεγονότος
αυτού, χαρακτηρίστηκε από το συμπολιτευόμενο τύπο του Γ. Παπανδρέου ως
αποστάτης και προδότης.
Σε συνέντευξή του το
2001 ο Κ. Μητσοτάκης σχολίασε για την κίνηση της «Αποστασίας» από την ΕΚ:
«Έχω
μετανιώσει, γιατί θα μπορούσα εκείνη την ώρα να δείξω λιγότερη ευαισθησία
απέναντι των εξελίξεων και αντί να πάω να ορκιστώ, να πάω στο Καστρί και να κοιτάξω να συμφιλιώσω και
πάλι τον Βασιλέα με τον Γεώργιο Παπανδρέου. Ίσως μπροστά στο φάσμα του
απειλουμένου εμφυλίου πολέμου να ήσαν σοβαρότεροι και οι δύο.
Διότι και η
μια μεριά και η άλλη είχε άδικο. Κατά τη δική μου αντίληψη και το είχα πει τότε
εις τον Γέρο, ότι επιτέλους ο Κωνσταντίνος, ο τότε Βασιλεύς ήτο νέος, άπειρος,
υφίστατο και κακές επιρροές, σίγουρα υφίστατο κακές επιρροές γύρω του, δεν
αναφέρομαι κατ' ανάγκη στη Βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία κι αυτή είχε ορισμένες φορές ακραίες
θέσεις, είχε πολλά προσόντα, αλλά είχε και αδυναμίες που οφείλονται ίσως στην
καταγωγή της και στην ψυχολογία την οικογενειακή, αλλά αναφέρομαι και σε
πολλούς άλλους, είχε αδυναμίες, είχε ο Βασιλεύς άδικο.
Αλλά ο
Γεώργιος Παπανδρέου ήταν ένας ώριμος πολιτικός, ο οποίος θα έπρεπε εκείνη την
ώρα να δείξει περισσότερη λογική και να παραδεχθεί ότι χρειαζόταν μια μικρή
υποχώρηση. Σας είπα, ότι αναγκάστηκε στη συνέχεια να κάνει πολύ μεγαλύτερη για
να αποφύγει.»
Η πρωθυπουργία
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του
1989 η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του
εκλέγεται πρώτο κόμμα με ποσοστό 44,2% χωρίς να συγκεντρώσει αυτοδυναμία
λόγω του εκλογικού συστήματος, το οποίο είχε αλλάξει προς το αναλογικότερο με
πρωτοβουλία της τελευταίας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης
διαπραγματεύεται με την ηγεσία του Συνασπισμού της Αριστεράς και της
Προόδου, τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας. Ο λόγος ήταν ότι,
σύμφωνα με το Σύνταγμα, τυχόν ποινικές ευθύνες Υπουργών της προηγούμενης Κυβέρνησης Παπανδρέου θα
έπρεπε να διερευνηθούν και, αν διαπιστωθούν, να διωχθούν από την αμέσως επόμενη
Βουλή, αλλιώς θα παραγράφονταν. Για να διευκολυνθεί ο σχηματισμός αυτής της
κυβέρνησης δέχεται να μην είναι ίδιος πρωθυπουργός και προτείνει στη θέση αυτή
τον βουλευτή Αθηνών, Τζανή Τζαννετάκη. Η Κυβέρνηση Τζαννετάκη ήταν η
πρώτη ελληνική κυβέρνηση στην οποία συμμετείχε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας και η
ευρύτερη Αριστερά. Κατά τη βουλευτική αυτή περίοδο αποφασίστηκε η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου και Υπουργών της
προηγούμενης Κυβέρνησης στο Ειδικό Δικαστήριο για
το Σκάνδαλο Κοσκωτά και το Σκάνδαλο του
γιουγκοσλαβικού καλαμποκιού.
Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 η
Νέα Δημοκρατία εκλέγεται ξανά πρώτο κόμμα, με το αυξημένο ποσοστό 46,19%,
αυτή τη φορά, χωρίς όμως και πάλι να συγκεντρώσει αυτοδυναμία, με αποτέλεσμα να
σχηματιστεί Οικουμενική Κυβέρνηση υπό
τον καθηγητή και παλαιό Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Ξενοφώντα Ζολώτα.
Ο Κ. Μητσοτάκης
ορκίστηκε πρωθυπουργός το 1990 μετά τη νίκη της ΝΔ στην τρίτη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση με
ποσοστό 46,88%. Η
κυβέρνηση παρά την σημαντική πλειοψηφία στο εκλογικό σώμα δεν κατόρθωσε να
αποσπάσει απόλυτη πλειοψηφία στη βουλή με 150 έδρες. Με τη στήριξη του βουλευτή
της Δημοκρατικής ΑνανέωσηςΘεόδωρου Κατσίκη (ο Κωστής Στεφανόπουλος δεν είχε
καταφέρει να εκλεγεί βουλευτής) απέκτησε τη δεδηλωμένη και ορκίστηκε
πρωθυπουργός. Αργότερα ο Θεόδωρος Κατσίκης προσχώρησε στη Νέα Δημοκρατία και
μαζί με ακόμα μια έδρα που του επιδικάστηκε από το εκλογοδικείο η
κοινοβουλευτική του δύναμη ανήλθε στις 152 έδρες. Κατά τη διάρκεια της
πρωθυπουργίας του προσπάθησε να εφαρμόσει την νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Έτσι,
προώθησε διαρθρωτικές αλλαγές με σκοπό τη μείωση του δημόσιου τομέα, γεγονός
που προκάλεσε οξείες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και συνδικαλιστικών φορέων.
Επίσης προσπάθησε να εφαρμόσει πρόγραμμα απορρύθμισης της οικονομίας από
διοικητικούς περιορισμούς και κυβερνητικές παρεμβάσεις κάτι που οδήγησε στην
απελευθέρωση του ωραρίου και της κίνησης κεφαλαίων. Επίσης, κατά τη διάρκεια
της πρωθυπουργικής του θητείας υπογράφηκε η σύμβαση για το αθηναϊκό μετρό, οι συμβάσεις για την κινητή
τηλεφωνία. Η απόφαση για μετοχοποίηση του ΟΤΕ καθώς
και η ιδιωτικοποίηση της ΑΓΕΤ – Ηρακλής προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της
αντιπολίτευσης.
Το 1992 η κυβέρνηση
σύναψε συμφωνία με τον τέως Βασιλιά Κωνσταντίνο, η οποία προέβλεπε την απόδοση
στο ελληνικό κράτος του μεγαλύτερου μέρους της, επικαλούμενης, «Βασιλικής
Περιουσίας». Στην εξωτερική πολιτική η αρχή της διακυβέρνησης του Κ. Μητσοτάκη
συνέπεσε με την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης και την αρχή της
διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας. Ο ίδιος αναλαμβάνοντας διεθνείς
πρωτοβουλίες, με κορυφαία τη Διάσκεψη της
Βουλιαγμένης υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, επιχείρησε την
αποτροπή της διάλυσης της ενιαίας ομοσπονδίας της Γιουγκοσλαβίας.
Παράλληλα, πέτυχε την εξομάλυνση των σχέσεων Ελλάδας – ΗΠΑ.
Η Κυβέρνησή του υπέγραψε το 1990 την τελική συμφωνία για τις αμερικανικές
βάσεις στην Ελλάδα. Τον Ιούλιο του 1991 πραγματοποιήθηκε η πρώτη, μετά 32
χρόνια, επίσημη επίσκεψη Αμερικανού Προέδρου, του Τζορτζ Μπους, στην Ελλάδα, ενώ τον Ιούνιο
του 1990, επισκέφτηκε ο ίδιος τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επί πρωθυπουργίας του η
Ελλάδα πέτυχε την είσοδό της στην Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση, ένα ευρωπαϊκό
οργανισμό συνεργασίας για την άμυνα και την ασφάλεια, ενώ τέθηκαν οι βάσεις για
την ενιαία νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της ΟΝΕ.
Η διάλυση της
Γιουγκοσλαβίας επέφερε την ανεξαρτητοποίηση της ως τότε ομόσπονδης Δημοκρατίας της Μακεδονίας, η οποία
διεκδικούσε την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Αρχικά το θέμα
χειρίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς, τον οποίο απομάκρυνε ο
Κωνσταντίνος Μητσοτάκης τον Απρίλιο του 1992, αναλαμβάνοντας ο ίδιος το
Υπουργείο των Εξωτερικών. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης πέτυχε να πείσει την Ευρωπαϊκή Ένωση στη Σύνοδο της Λισαβόνας να
υιοθετήσει πλήρως τις ελληνικές θέσεις. Οι ΗΠΑ και η Ρωσία παρά την απόφαση της Συνόδου της Λισαβόνας επέμεναν
στην εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης, αρχή της οποίας ήταν η είσοδος του κράτους
αυτού στον ΟΗΕ με το προσωρινό όνομα «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της
Μακεδονίας» (ΠΓΔΜ - FYROM).
Στις 30 Ιουνίου 1993,
ο Αντώνης Σαμαράς ίδρυσε πολιτικό σχήμα με την ονομασία «Πολιτική Άνοιξη» και το Σεπτέμβριο του
ιδίου έτους προέτρεψε τους προσκείμενους σε αυτόν βουλευτές της ΝΔ να
ανεξαρτητοποιηθούν, προκαλώντας την πτώση της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου
Μητσοτάκη με την άρση της εμπιστοσύνης των βουλευτών Ηλείας, Στέφανου Β. Στεφανόπουλου και Κιλκίς, Γιώργου ΣιμπιλίδηΜετά τις πρόωρες εκλογές του Οκτωβρίου του
1993 και την ήττα της Νέας Δημοκρατίας[18],
ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παραιτήθηκε από πρόεδρος του κόμματος. Στις 3
Νοεμβρίου του 1993 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Επίτιμου Προέδρου της Νέας
Δημοκρατίας.
Προσωπική ζωή
Υπήρξε μαζί με τη
σύζυγό του, Μαρίκα, κάτοχος πλούσιας συλλογής αρχαιολογικών αντικειμένων, την
οποία ξεκίνησαν το 1978. Η
συλλογή περιλαμβάνει 1.062 αρχαία αντικείμενα, προερχόμενα κυρίως από την
Κρήτη, που χρονολογούνται από το τέλος της 4ης χιλιετίας π.Χ. μέχρι τον 3ο
αιώνα μ.Χ. ενώ μέρος της θεωρείται ότι
προέρχεται από λαθρανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 1979 - 1980 στην περιοχή της
Μονής Οδηγήτριας. Η συλλογή εκτέθηκε για πρώτη φορά στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης το 1992. Το 2000 το ζεύγος
Μητσοτάκη δώρισε την συλλογή στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, η οποία και
φιλοξενείται σε αίθουσα που φέρει το όνομα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Ήταν παντρεμένος με τη Μαρίκα Γιαννούκου από το 1953 και έχουν
αποκτήσει τέσσερα παιδιά:
·
την Ντόρα Μπακογιάννη, χήρα του πολιτικού Παύλου Μπακογιάννη, Βουλευτή Επικρατείας της
Νέας Δημοκρατίας
·
την Αλεξάνδρα Μητσοτάκη,
Πρόεδρο της ActionAid Hellas
·
την Αικατερίνη Μητσοτάκη,
Πρόεδρο του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης
·
τον Κυριάκο Μητσοτάκη, Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας
και Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Πηγή βιογραφικού el.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου